ลักษณะความเป็นคนไทยประการหนึ่ง ซึ่งเป็นจุดอ่อนที่มีผลกระทบต่อความเจริญก้าวหน้าและความเจริญมั่นคงของชาติบ้านเมือง คือ “เป็นคนเชื่อง่ายและงมงาย” โดยทั่วไปคนไทยส่วนใหญ่ไม่ชอบคิดพิจารณาอะไรเป็นเรื่องเป็นราว ไม่ชอบคิดอะไรที่ยุ่งยากหรือเรื่องที่มีความสลับซับซ้อน แต่ชอบคิดอะไรที่ง่ายๆ ซึ่งสอดคล้องกับพฤติกรรมของคนไทยที่เป็นคนง่ายๆ สบายๆ เข้าทำนองเดียวกับคำที่กล่าวว่า “ทำอะไรตามใจคือไทยแท้”




ความเชื่อง่ายของคนไทย คือ มีความเห็นตามๆ กัน ความงมงายของคนไทย คือ มีความหลงเชื่อโดยไม่มีเหตุผล จึงเป็นผู้ที่ถูกชักจูงและหลอกลวงได้ง่าย ซึ่งทั้ง 2 ประการดังกล่าวนี้เป็นอุปสรรคสำคัญต่อการยกระดับในการเปลี่ยนแปลงประเทศไทย จากประเทศกำลังพัฒนาไปสู่ประเทศที่เจริญแล้วในทุกมิติ ไม่ว่าจะเป็นด้านการเมือง เศรษฐกิจและสังคม



เป็นที่น่าเสียดายยิ่งว่าคนไทยกว่าร้อยละ 95 ของประชากรทั้งประเทศ หรือราว 63 ล้านคน นับถือศาสนาพุทธแต่ไม่ได้รับประโยชน์อันแท้จริงจากพระพุทธศาสนา เพราะเป็นคนเชื่อง่ายและงมงายในสิ่งต่างๆ ทั้งๆที่พระธรรมซึ่งเป็นคำสอนของพระบรมศาสดา พระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงสอนให้พุทธศาสนิกชนเป็นคนมีเหตุผล จะเชื่ออะไรต้องผ่านการคิดพิจารณาไตร่ตรองให้รอบคอบเสียก่อน แล้วค่อยตัดสินใจว่าจะเชื่อหรือไม่เชื่อในสิ่งที่ได้รับรู้มา

สาเหตุที่เป็นเช่นนี้เป็นเพราะพุทธศาสนิกชนไม่ให้ความสนใจกับการศึกษาพระธรรม ไม่ว่าจะโดยการฟังธรรมเทศนา ธรรมบรรยาย หรือการอ่านหนังสือธรรมะที่มีความถูกต้องตรงตามพระไตรปิฎก เมื่อขาดความรู้ความเข้าใจทางพระพุทธศาสนาอย่างถูกต้องจึงเป็นผู้ที่มีความเห็นผิด (มิจฉาทิฐิ) เพื่อให้พุทธศาสนิกชนได้น้อมนำหลักคิดที่พระพุทธองค์ทรงแสดงธรรมแก่ชาวกาลามะที่หมู่บ้านเกสปุตตนิคม แคว้นโกศ



ดังที่ปรากฏอยู่ใน กาลามสูตร พระสุตตันตปิฎก ทรงสอนว่าไม่ให้เชื่อสิ่งใดๆ อย่างมงายโดยไม่ใช้ปัญญาพิจารณาให้เห็นจริงถึงคุณและโทษหรือดีไม่ดีก่อนเชื่อ โดยให้พิจารณาไตร่ตรองถึงเหตุและผลเสียก่อน ทรงสอนให้อย่าเชื่อง่ายใน 10 ประการ ได้แก่

1.อย่าเชื่อโดยฟังตามกันมา
2.อย่าเชื่อโดยเห็นทำตามกันมา
3.อย่าเชื่อโดยเล่าลือตามกันมา
4.อย่าเชื่อโดยอ้างในตำรา
5.อย่าเชื่อโดยคิดเดาเอาเอง
6.อย่าเชื่อโดยคิดตามอาการเป็นไป
7.อย่าเชื่อโดยชอบใจว่าถูกต้องตามหลักของตน
8.อย่าเชื่อโดยเห็นว่าเป็นมงคล
9.อย่าเชื่อโดยคาดเดาเอาเอง
10.อย่าเชื่อโดยถือว่าเป็นครูบาอาจารย์ของเรา

ประเทศไทยในวันข้างหน้าจะดำเนินไปเช่นไรนั้นขึ้นอยู่กับคนไทยทั้งหลาย โดยเฉพาะอย่างยิ่งพุทธศาสนิกชนจะเลิกเป็นคนเชื่อง่ายและเลิกงมงายในสิ่งต่างๆ กันแล้วเรายังมีพระพุทธศาสนาซึ่งเป็นศาสนาสำหรับผู้มีปัญญา พุทธศาสนิกชนก็ต้องเป็นผู้ที่มีความศรัทธาในพระพุทธศาสนาที่ประกอบด้วยปัญญาเช่นกัน

โดยการศึกษาพระธรรมอย่างเหมาะสม เพื่อให้เกิดประโยชน์สุขและมีความเห็นถูก (สัมมาทิฐิ) จะเป็นพลังสำคัญในการขับเคลื่อนประเทศชาติให้เกิดสันติสุขอย่างแท้จริง.
…................................
คอลัมน์ : ว่ายทวนน้ำ
โดย “ทวีศักดิ์ อุ่นจิตติกุล”

Cr:https://www.dailynews.co.th/